What is Hookah
قلیان، که با نام‌های دیگری مانند شیشه و یا چپق آبی نیز شناخته می‌شود، دارای تاریخی غنی است که قرن‌ها و فرهنگ‌های مختلف را در بر می‌گیرد. این وسیله ابتدا در شبه‌قاره هند شکل گرفت و سپس در خاورمیانه، شمال آفریقا و سایر نقاط جهان گسترش یافت و به بخش مهمی از سنت‌ها و تعاملات اجتماعی تبدیل شد.
در هند (قرن 16 میلادی)
قدیمی‌ترین شکل قلیان احتمالاً در دوران امپراتوری مغول در قرن شانزدهم در هند به وجود آمد. اولین قلیان‌ها از پوسته نارگیل و لوله‌های بامبو ساخته می‌شدند. گفته می‌شود که ابوالفتح گیلانی، پزشک دربار اکبر شاه، برای کاهش تندی دود تنباکو، ایده عبور آن از آب را مطرح کرد.
گسترش در ایران و خاورمیانه
پس از هند، قلیان به ایران رسید و در میان اشراف و طبقات بالای جامعه محبوب شد. صنعتگران ایرانی طرح قلیان را اصلاح کرده و آن را به یک وسیله‌ی زیبا و تزئینی تبدیل کردند. سپس این وسیله به امپراتوری عثمانی راه یافت و به یکی از نمادهای جایگاه اجتماعی و تفریح نخبگان تبدیل شد.
محبوبیت در امپراتوری عثمانی (قرن 17 – 18 میلادی)
در قرن هفدهم، قلیان‌کشی به بخشی جدایی‌ناپذیر از فرهنگ عثمانی تبدیل شد و سلاطین، روشنفکران و طبقات مرفه آن را به عنوان یکی از تفریحات خود پذیرفتند. قلیان‌هایی با طراحی‌های پیچیده، از جنس فلز و شیشه، در قصرها و محافل اجتماعی به چشم می‌خوردند.
گسترش قلیان در جهان عرب
قلیان به سرعت در مصر، سوریه و لبنان گسترش یافت و به بخشی از فرهنگ کافه‌نشینی تبدیل شد. قهوه‌خانه‌ها به محل گردهمایی‌های اجتماعی، سیاسی و سرگرمی تبدیل شدند و مردم در آنجا دور هم جمع می‌شدند و به قلیان‌کشی و گفتگو می‌پرداختند.
ورود به اروپا و غرب (قرن 19 – 20 میلادی)
تجار و گردشگران اروپایی که به خاورمیانه سفر می‌کردند، قلیان را با خود به اروپا آوردند. در قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم، علاقه‌مندی به فرهنگ شرقی باعث شد که قلیان در فرانسه و بریتانیا در ادبیات، هنر و محافل اجتماعی جایگاه ویژه‌ای پیدا کند.
فرهنگ قلیان در دوران مدرن
امروزه قلیان به یک پدیده جهانی تبدیل شده است. این سنت در بین جوانان خاورمیانه، ایالات متحده و اروپا بسیار محبوب است. قلیان‌های مدرن در طرح‌ها، مواد و طعم‌های متنوعی عرضه می‌شوند و گزینه‌های میوه‌ای و گیاهی نیز به جذب مخاطبان گسترده کمک کرده‌اند.
در حالی که قلیان همچنان یک فعالیت اجتماعی محسوب می‌شود، نگرانی‌های مربوط به تأثیرات آن بر سلامتی باعث شده است که در بسیاری از کشورها قوانین و برنامه‌های آگاهی‌بخشی وضع شود. با این حال، قلیان همچنان نمادی از استراحت، آرامش و میراث فرهنگی باقی مانده است
